Na podstawie przepisów ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu, zawiesza się wykonywanie następujących obowiązków dotyczących:
- badań okresowych pracowników, którym podlegają na podstawie art. 229 § 2 zdanie pierwsze ustawy Kodeks pracy),
- wydawania przez pracodawcę skierowań na badania okresowe na podstawie art. 229 § 4a Kodeksu pracy),
- badań okresowych po zaprzestaniu pracy w kontakcie z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi lub po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami na podstawie art. 229 § 5 Kodeksu pracy).
Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.
Orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Zawieszenie nie obejmuje wykonywania badań wstępnych oraz badań kontrolnych.
Badania wstępne należy przeprowadzić przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Oznacza to, że badania wstępne powinny być przeprowadzone najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika.
Czas między wykonaniem badań a dopuszczeniem do pracy nie powinien być zbyt odległy. Pracodawca powinien mieć bowiem pewność, że nie zaszły żadne zmiany w stanie zdrowia podwładnego.
Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby przyjmowane:
- ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą
- do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych
- do pracy a pozostające jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą – jeżeli legitymują się ważnymi badaniami lekarskimi i stanowisko pracy, na którym będą wykonywać pracę, odpowiada warunkom już wykonywanej przez nich pracy.
Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez aktualnego zaświadczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwskazań do wykonywania przez pracownika pracy na danym stanowisku. Badania wstępne muszą być wykonane przed dopuszczeniem pracownika do pracy.